Deze week was alweer de tweede vergadering van ‘Dorpen van morgen’. De centrale vraag: hoe kunnen we zo veel mogelijk inwoners van de gemeente bewust maken en helpen met het verlagen van hun energiegebruik?

Ik zeg hier expres niet “kosten reduceren”. Dit om twee redenen:

  1. Een aanpassing kost aan de voorkant nu eenmaal geld en
  2. We hebben geen invloed op de kosten die energiemaatschappijen doorbelasten naar de gebruiker.

Ten aanzien van punt 1 zijn wel mogelijkheden om deze te reduceren. Denk aan subsudies vanuit de gemeente of het Rijk.

Bewustwording is eigenlijk wel de kernboodschap. Met andere woorden, wat je niet verbruikt, hoef je niet te betalen.

Soms is namelijk al met een kleine aanpassing in je gedrag energie te besparen. Denk aan het verwijderen van een adapter / lader uit het stopcontact als deze niet wordt gebruikt om iets te laden. Of als een apparaat heel vaak en langdurig op stand-by staat; waarom niet de stekker eruit?

In dit kader past ook de jaarlijkse ‘Check je warmtelek’ warmtebeeldcamera actie. Waar in je woning zijn verbeteringen mogelijk? Soms brengt een tochtstrip al een aangename verbetering.

Maar tegenwoordig denken mensen soms juist ook andersom. “Ach, ik heb toch zonnepanelen op mijn dak, dus een beetje extra verbruik maakt mij niet uit”.

  • Als de vraag (naar energie) toeneemt, zal de prijs omhoog gaan. Marktwerking.
  • Als het aanbod van middelen (zoals fossiele grondstoffen) minder is, met vergelijkbaar verbruik, zal de prijs omhoog gaan. Marktwerking.
  • Als er meer concurrentie komt, zal de prijs kunnen zakken. Markwerking.
  • Maar als de vraag afneemt (mensen gebruiken minder) zal de prijs NIET per definitie omlaag gaan!

Immers, energiemaatschappijen hebben kosten en zullen deze over de gebruikers blijven verdelen. Een deel vast en een deel ‘variabel’ (naar verbruik). Minder verbruik zal dus kunnen betekenen dat bij gelijke of stijgende kosten de prijs per vast of variabel deel -paradoxaal genoeg- kan toenemen. Ook zal een verschuiving van bijvoorbeeld gas naar elektrisch NIET automatisch betekenen dat de rekening lager wordt. De vraag van gas neemt af, maar die van elektriciteit stijgt. We weten allemaal dat er problemen zijn op ons elektriciteitsnet als het gaat om de benodigde capaciteit; zowel in aanbod als vraag. En voorlopig zal de vraag (en investering in het netwerk) groter zijn dan het aanbod. Dus …

En dus is een goede motivator om iets te doen: comfort en toekomst. Comfort, om nu te ervaren en toekomst om op langere termijn ook generaties na ons nog een comfortabel verblijf te bezorgen. En als iedereen op zijn of haar wijze daar een bijdrage aan levert, is dat winst.